CORPUS THOMISTICUM
Sancti Thomae de Aquino
Liber contra impugnantes Dei cultum et religionem
prooemium

Alexander IV approbans Librum contra impugnantes a Benozzo Gozzoli depictus (Louvre, Paris)

Textum Leonino 1970 edito adaequatum
ac translatum a Roberto Busa SJ in taenias magneticas
denuo recognovit Enrique Alarcón atque instruxit




Ad indicem operum omnium Sancti Thomae   age ultra




Prooemium

[69295] Contra impugnantes, pr. Ecce inimici tui sonuerunt, et qui te oderunt, extulerunt caput. Super populum tuum malignaverunt consilium; et cogitaverunt adversus sanctos tuos. Dixerunt: venite, disperdamus eos de gente, et non memoretur nomen Israel ultra. Omnipotens Deus amator hominum suo amore nobis utitur ad eius bonitatem et nostram utilitatem, ut Augustinus docet in I Lib. de doctrina Christiana. Ad suam quidem bonitatem, ut homines Deo dent gloriam: Isai. XLIII, 7: omnem qui invocat nomen meum, in gloriam meam creavi eum. Sed ad nostram utilitatem, ut ipse omnibus det salutem. I Tim. II, 4: qui vult omnes homines salvos fieri. Et hanc concordiam inter homines et Deum nascente domino Angelus annuntiavit, Luc. II, 14: gloria in altissimis Deo, et in terra pax hominibus bonae voluntatis. Quamvis autem ipse, cum sit omnipotens, per se ipsum posset gloriam suam ab hominibus, et salutem hominum procurare; disposuit tamen, ut ordo servaretur in rebus, ministros eligere, quorum ministerio perficeretur utrumque; unde recte tales Dei adiutores dicuntur, I Cor. III, 9. Sed Diabolus invidus divinae gloriae et humanae salutis, per ministros suos, quos ad persecutionem praedictorum ministrorum incitat, utrumque nititur impedire: unde tales, ministri Diaboli in hoc et inimici Dei ostenduntur, cuius gloriam impediunt; et totius humani generis, cuius saluti adversantur; et specialiter ministrorum Dei, quos persequuntur: I Thess. II, 15: nos persecuti sunt, et Deo non placent, et omnibus hominibus adversantur. Et propter hoc Psalmus in verbis propositis tria facit. Primo ostendit eorum inimicitiam ad Deum, ibi, ecce inimici tui sonuerunt; idest, qui prius occulte contra te loquebantur, nunc in publicum loqui non formidant. Ut enim dicit Glossa, novissima tempora Antichristi designat, quando haec quae modo premuntur metu, in liberam vocem erumpent: quae vox quia irrationabilis, erit magis sonitus quam vox dicitur. Nec solum voce inimicitias suas exercent, sed etiam factis: unde sequitur: et qui te oderunt extulerunt caput, scilicet Antichristum, secundum Glossam, et membra eius, quae sub illo capite sunt; ut ab uno capite gubernati, efficacius sanctos Dei persequantur. Secundo ostendit quomodo toti humano generi adversantur, subiungens: super populum tuum malignaverunt consilium, vel astute cogitaverunt, secundum aliam litteram, ad eos decipiendum, secundum Glossam secundum illud Isai. III, 12: popule meus, qui beatum te dicunt, ipsi te decipiunt: Glossa, blandis verbis. Tertio, ostendit quomodo ministros Dei persequuntur, cum subdit: et cogitaverunt adversus sanctos tuos: Glossa: non solum contra mediocres, sed etiam contra caelestes viros. Unde Gregorius in XIII Lib. Moralium, exponens illud Iob XVI, II: aperuerunt super me ora sua, exprobrantes illos praecipue reprobi in sancta Ecclesia persequuntur quos multis conspiciunt esse profuturos; et infra: reprobi grande se aliquid fecisse aestimant, cum vitam praedicatorum necant. Duo autem contra sanctos cogitant. Primo ut eos omnino annihilent: Esther XIII, 15: volunt nos inimici nostri perdere, et hereditatem tuam delere. Secundo, ut si hoc non possint, saltem eorum famam destruant apud homines, ut in eis fructificare non possint: Iac. II, 6: nonne divites per potentiam opprimunt vos? Nonne et ipsi blasphemant bonum nomen quod invocatum est super vos? Et ideo quantum ad primum horum duorum Psalmus subiungit: dixerunt: venite: Glossa, quaerentes sibi socios: disperdamus eos de gente, vel gentibus: Glossa: scilicet ne sint inter gentes: idest, tollamus eos de mundo: ecce persecutio Antichristi. Quantum ad secundum subdit: et non memoretur nomen Israel ultra, ut scilicet nomen eorum in fama non habeatur, eorum scilicet qui se dicunt vere esse Israel, ut Glossa dicit. Horum primum, scilicet sanctorum expulsionem de mundo, tyranni antiquitus per violentiam implere conati sunt: unde apostolus ad Rom. VIII, 36, suo tempore illud Psalmi compleri dicit: propter te mortificamur tota die, aestimati sumus sicut oves occisionis. Sed nunc idem perversi homines astutis consiliis attentant quantum ad religiosos specialiter, qui verbo et exemplo aptius fructificare possunt, perfectionem profitentes; volentes quaedam astruere per quae eorum status vel totaliter destruitur, vel redditur importabilis supra modum dum eis; subtrahere nituntur spiritualia solatia, corporalia onera imponentes. Primo enim eis pro posse studium et doctrinam auferre conantur, ut sic adversariis resistere non possint, nec in Scripturis consolationem spiritus invenire. Et haec est astutia Philistinorum, I regum XIII, 19: caverant (...) Philistiim ne facerent Hebraei gladium aut lanceam: quod Glossa exponit de prohibitione studii litterarum. Quod primitus Iulianus apostata inchoavit, ut ecclesiastica testatur historia. Secundo, a consortio studentium eos pro posse excludunt, ut per hoc sanctorum vita veniat in contemptum. Apoc. XIII, 17: ne quis possit emere aut vendere, nisi qui habet characterem aut nomen bestiae, eorum scilicet malitiae consentiendo. Tertio eorum praedicationem et confessionum audientiam, quibus in populo fructificant, impedire nituntur. I Thess. II, 16: prohibentes nos gentibus loqui, ne salvae fiant. Quarto eos ad laborem manuum compellunt, ut sic gravati sui status taedium habeant, et in praedictis impediantur, secundum consilium Pharaonis dicentis, Exod. I, 9-10: ecce populus filiorum Israel multus, et fortior nobis est. Venite, sapienter opprimamus eum: et infra: praeposuit itaque eis magistros operum. Glossa: Pharao significat zabulum, qui luti et lateris imponit gravissimum iugum, servitutem scilicet terreni et lutulenti operis. Quinto eorum perfectionem vituperant, et blasphemant, scilicet paupertatem mendicam. II Pet. II, 2: multi sequuntur eorum luxurias, per quos via veritatis blasphematur, idest bona opera, secundum Glossam. Sexto eis eleemosynas, unde vivebant, subtrahunt ut possunt. In tertia canonica Ioan. X: et quasi ista non ei sufficiant, Glossa, quod hospitalitatem dissuadet, neque ipse suscipit fratres, Glossa, indigentes, et eos qui suscipiunt, prohibet: Glossa, ne impendant curam humanitatis. Sed famam sanctorum nituntur corrumpere praedicti ministri Diaboli, ut non solum apud praesentes sanctos Dei infament verbo, sed etiam litteris per universum orbem. Ier. XXIII, 15: a prophetis (...) Ierusalem egressa est pollutio super omnem terram: Glossa Hieronymi: utimur hoc testimonio adversus eos qui epistolas plenas mendacio et fraudulentia et periurio in orbem dirigunt, et aures audientium polluunt. Non enim sufficit eis iniquitatem propriam devorare, vel proximos laedere; sed quos semel oderunt, per totum orbem conantur infamare, et ubique blasphemias seminare. Praedictorum ergo malignantium nequitiam comprimere intendentes, hoc ordine procedemus. Primo enim ostendemus, quid sit religio, et in quo perfectio religionis consistat; quia eorum tota intentio contra religiosos esse videtur. Secundo ostendemus ea quibus religiosos opprimere nituntur, frivola et nulla esse. Tertio monstrabimus quod ea quae ad religiosorum infamiam proferunt, nequiter proponunt.


Ad indicem operum omnium Sancti Thomae   age ultra




© 2011 Fundación Tomás de Aquino quoad hanc editionem
Iura omnia asservantur
OCLC nr. 49644264